Beleggen is, zeker als u het zelf doet, spannend. U ontwikkelt een visie, plaatst een inleg, ziet of uw visie uitkomt en kan eventueel een mooie winst opstrijken. Maar het kan natuurlijk ook verkeerd gaan, uw visie komt niet uit en u lijdt verlies.
Het is belangrijk om van die laatste gebeurtenissen te leren. Waarom ging het mis? Wat zag u over het hoofd? Het is vooral belangrijk om uw visie voortijdig bij te stellen, voordat de verliezen oplopen. Van een meesterbelegger als George Soros, bekend van de titanenstrijd om de Engelse Pond in het begin van de jaren negentig, waarin hij ruim een miljard dollar winst opstreek door tegen het pond te wedden, wordt gezegd dat hij op de beurs moeiteloos zijn ongelijk bekend en van positie wisselt.
Maar wellicht het allerbelangrijkste is voor u om rustig te kunnen slapen met uw lopende posities. Als u zenuwachtig wordt en het uw leven gaat beheersen dan doet u iets verkeerd. U dient te allen tijde binnen uw comfort zone te blijven en het bepalen daarvan is essentieel. Tolerantie voor risico verschilt nogal van persoon tot persoon, dit had evolutionaire voordelen.
De stammen van de primitieve mens hadden individuen nodig die er op uit trokken en op zoek gingen naar nieuwe voedselbronnen en andere expansiemogelijkheden, terwijl anderen bij de stam bleven om de vrouwen en kinderen te beschermen. Het valt te betwijfelen of beleggen evolutionaire voordelen heeft, maar het verschil in risico tolerantie is gebleven en speelt menigeen parten bij het beleggen of handelen op de financiële markten.
Het bepalen van een persoonlijke comfort zone is van belang omdat:
-
Bij een belegging of positie die u zenuwachtig maakt en dus buiten uw comfort zone ligt emoties de overhand gaan krijgen. Emoties zijn vrijwel altijd een vijand van de belegger.
-
Het andere uiterste is als u te relaxed bent en geen oog meer hebt voor de risico’s van uw belegging of positie.
-
Het bepalen van uw comfort zone helpt u om grensgevallen, posities welke vaak misgaan, te identificeren
-
Het helpt de identificatie van risico als deze is toegenomen
-
Het helpt bij de identificatie van posities waar weinig winstpotentieel is overgebleven en waar winst kan worden genomen
-
Het minimaliseert de mogelijkheid dat u onder druk beslissingen moet nemen. Als u binnen uw comfort zone blijft zijn dergelijke situaties zeldzaam, al kunnen marktomstandigheden zo snel veranderen dat ze niet helemaal zijn te voorkomen.
Het beleggen (of handelen) binnen uw comfort zone betekent dat u slechts posities inneemt waarvan u de risico’s goed heeft onderzocht en begrepen en waarmee u, mits noodzakelijk, kunt omgaan. Het betekent automatisch dat u in instrumenten belegt of handelt welke u goed heeft onderzocht en begrepen.
Met enige regelmaat, minimaal een keer per jaar, dient u uw posities één voor één te beschouwen en u af te vragen waarom u deze positie bent aangegaan en of die redenen nog steeds geldig zijn. Posities waarvoor dat niet het geval is dienen te worden gesloten, al is dat met verlies.
Veel beleggers zijn van mening dat zolang het verlies niet genomen is het eigenlijk niet bestaat, maar dat is natuurlijk niet waar. Het aanhouden van verliesgevende posities vormt een dood gewicht in uw portefeuille en neemt het kapitaal in beslag welke u elders winstgevender zou kunnen aanwenden. Het is handig in gedachten te houden dat niet iedere positie winstgevend uitpakt, zelfs voor de beste beleggers niet.
En dan hebben we het al helemaal niet over handelaren. Zelfs de beste handelaren (zogenaamde daytraders of swingtraders) boeken een succes percentage van zo’n 40%. U leest het goed, 60% van de posities worden met verlies gesloten, maar dit gebeurt snel zodat het verlies niet kan oplopen, in tegenstelling tot de winnende posities.
Veel beginnende portefeuilles bevatten slechts long posities, terwijl markten van tijd tot tijd dalen, soms zelfs sterk dalen. Als u uw comfort zone wilt vergroten dan zou u kunnen overwegen om zich te verdiepen in de mogelijkheden van opties (of andere, vergelijkbare instrumenten zoals turbo’s en sprinters) om risico’s af te dekken.
Beginnende beleggers hebben ook de neiging om te weinig winst te nemen, of juist te veel. Verkopen op het juiste moment is een kunst apart. Vaak, als de beginnende belegger een aandeel heeft wat snel omhoog is gegaan, ontstaat er een gevoel van euforie, onkwetsbaarheid, of simpelweg hebzucht waardoor niet tijdig winst wordt genomen. De belegger zier niet in dat bijvoorbeeld het goede nieuws in de prijs is verwerkt waardoor verdere stijgingen niet direct voor de hand liggen.
Het is handig te weten in welke categorie handelaar of belegger u valt. Handelaren zijn:
-
Daytrader: de daghandelaar neemt posities in voor de korte termijn (soms zelfs ultra-korte termijn) welke doorgaans gedurende dezelfde handelsdag weer worden gesloten. Fundamenteel nieuws speelt doorgaans een geringe rol, posities worden op hun technische karakteristieken aangegaan.
-
Swingtrader: de swingtrader neemt posities in welke doorgaans een paar dagen of zelfs weken worden aangehouden. Dit is geen buy and hold belegger, maar een handelaar die meer op technische dan fundamentele indicatoren let.
Het lijkt een glamoureus bestaan, dat van aandelenhandelaar. Dit is echter lang niet voor iedereen weggelegd en het kan bepaald frustrerend zijn, om het over de mogelijke verliezen niet eens te hebben. Wat vooral van belang is, zijn kunde en discipline. Met name de discipline om zo snel mogelijk verliesgevende posities te sluiten blijkt voor menig beginnende (en zelfs gevorderde) handelaar een vrijwel niet te nemen barrière.
Beleggers daarentegen zijn investeerders. Fundamentele parameters van het betreffende bedrijf spelen een belangrijke rol, technische analyse is vaak subsidiair, als het überhaupt al een rol speelt. Belegger of handelaar, beiden moeten belangrijke beslissingen nemen zoals:
-
Is de huidige koers een goed instapmoment?
-
Vormen de huidige marktomstandigheden een goede investeringsomgeving?
-
Is het aandeel redelijk geprijsd?
-
Hoeveel winst kan ik verwachten in deze positie?
-
Hoeveel vermogen riskeer ik met deze positie?
-
Is het mogelijk dat deze positie tot een margin call leidt?
-
Wat is de kans dat deze positie winstgevend is?
Een margin call is als u met geleend geld belegd en u de limieten hiervan overschrijdt vanwege een onverwachte daling van een van de aandelen die als onderpand fungeert. Uw broker stelt u dan de keuze om snel kapitaal bij te storten op uw rekening of posities te sluiten (vrijwel altijd met flink verlies). Kunt u hier niet aan voldoen dan zal de broker de posities zelf voor u sluiten. Dit kan desastreuze gevolgen hebben want een deel van uw vermogen kan zo in rook opgaan.
Alleen als u antwoorden op de bovenstaande vragen kunt formuleren heeft u inzicht in de risico’s (en mogelijke winsten) en belegd u binnen uw comfort zone. Al is het altijd mogelijk dat u een verkeerde inschatting maakt of de markt door een onverwachte gebeurtenis scherp tegen u keert.
Geschreven door BeursProf Beleggenstips. BeursProf is een initiatief van een groep enthousiaste academici met passie voor de beurs en beleggen.
