De vijf grootste mythes van de beurs bij het beleggen in aandelen

Soms zijn er redenen om aan de beurs te twijfelen, met analisten die conflicterende belangen dienen (meestal in uw nadeel), boekhoudschandalen zoals Enron en Worldcom, peperdure IPO (‘initial public offering’ het naar de beurs brengen van een bedrijf) zoals die van World Online In Nederland of Facebook in Amerika.

We zullen niet ontkennen dat er problemen zijn, zoals in elke branche. In Nederland zijn medisch specialisten welke over twijfelachtige competenties beschikken groot nieuws geweest recentelijk, maar dat houdt niet in dat u uw dokter niet meer kunt vertrouwen. Zoals zo vaak moet u wel met enig beleid tekeer gaan.

Vijf mythes bij het beleggen in aandelen

Bovendien bestaan er wat de beurs betreft ook wel een aantal mythes, broodjes aap verhalen die weinig of geen grondslag in de realiteit hebben. We zetten er hier vijf van op een rijtje:

  1. Beleggen in aandelen is hetzelfde als gokken
  2. De beurs is een exclusieve club voor brokers en rijke lui
  3. Aandelen krabbelen op na een zware koersval
  4. Aandelen moeten na een rally weer terugvallen
  5. Enige kennis is beter dan geen kennis

Beleggen in aandelen is als het gokken in een casino

Beleggen is gokken, volgens veel oppervlakkige waarnemingen. Dergelijke verhalen worden geschraagd door de mythische beleggersprestaties van darts gooiende chimpansees op de financiële pagina’s, we komen hier dus bijna letterlijk in een broodje aap verhaal terecht.

En op de korte termijn is er ook wel behoorlijk wat voor te zeggen. Veel van de korte termijn koersbewegingen zijn betrekkelijk willekeurig, al beweert menig daghandelaar er succesvolle patronen in te herkennen. Niet onmogelijk, maar de meeste daghandelaren maken geen winst, dus als die patronen er al zijn is het niet iedereen gegeven om ze te ontdekken en winstgevend te exploiteren.

De situatie verandert fundamenteel op langere termijn. Aandelen zijn immers niet zo maar een handelsvehikel, aandelen vormen een participatie in een bepaald bedrijf. De prestaties van het bedrijf zijn aanzienlijk minder willekeurig. De prestaties zijn zelfs, binnen zekere marges, redelijk voorspelbaar.

Dat neemt niet weg dat waarderen van aandelen niet een exacte wetenschap is. Technisch gezien vertegenwoordigen aandelen de contante waarde van de toekomstige winst stroom, en die laatste zijn natuurlijk niet bekend. Toch kunnen daar wel redelijke voorspellingen over worden gedaan, vooral met bedrijven welke een redelijk stabiel en bekend bedrijfsmodel hanteren en welke een track-record hebben van stabiele (dus min of meer voorspelbare) ontwikkeling.

Dat neemt niet weg dat de waardering voor een aanzienlijk deel neerkomt op oordeelsvorming, en bij het formuleren daarvan kunnen de meningen uiteen lopen. Dat is helemaal niet erg, want dat maakt een markt. Bovendien komt er met aanzienlijke frequentie nieuwe data beschikbaar welke een impact op de bedrijfsprestaties kunnen hebben, vandaar dat aandelen nogal fluctueren (maar dat is niet de enige reden. Een geringe diepte van het orderboek is een andere belangrijke reden, alsmede investeerders met verschillende tijdshorizon).

Op de langere termijn vertegenwoordigd een aandeel vrijwel altijd min of meer de bedrijfsprestaties, een groeiende winst per aandeel leidt doorgaans tot een stijgende aandelenkoers, alleen op de korte termijn kan daar vanaf worden geweken.

Beleggen verschilt ook van gokken in een ander opzicht. Bij gokken is wat de een wint gelijk aan wat de ander verliest (dat wil zeggen, gokken is een ‘zero-sum game’). Dit is bij beleggen niet noodzakelijkerwijs het geval. Aandeelhouders van Apple hebben het (tot voor een paar maanden) uitstekend gedaan, en hun winst ging niet ten koste van anderen. Beleggen is een ‘positive-sum game,’ niet zo gek ook, want groeiende bedrijven creëren waarde.

De aandelenbeurs is er voor de brokers en de rijken

Hoewel veel zelfbenoemde markt experts beweren dat ze de markt kunnen voorspellen laat vrijwel elke studie zien dat dit niet het geval is, er zijn geen specialisten met een speciaal inzicht in waar de markt naartoe gaat. Bovendien heeft het internet een democratiserende werking gehad op de markt.

Toegang tot de beurs, de kosten en snelheid ervan, en de toegang tot real-time koersen en informatie is nu toegankelijk voor het grote publiek. Er zijn er zelfs die beweren dat het grote publiek een voordeel heeft over de institutionele investeerders omdat de laatsten elk kwartaal onder druk staan om te presteren, terwijl het grote publiek voor de lange termijn kan investeren.

Desalniettemin hebben insiders in individuele aandelen nog wel een voordeel, grote spelers hebben makkelijker toegang tot het management van een bedrijf, en zijn meestal ook beter opgeleid in het analyseren van de beschikbare data en filings. Ook hebben de grote spelers met praktijken zoals ‘high-frequency trading’ weer een nieuwe voorsprong genomen op het grote publiek.

We kunnen dus concluderen dat het internet weliswaar voor een democratisering heeft gezorgd in de wereld van het beleggen, maar dat de specialisten en insiders nog wel enkele kaarten in handen houden.

Gedaalde aandelen gaan vroeger of later weer omhoog

Veel beginnende beleggers nemen het adagium “koop laag, verkoop hoog” wat al te letterlijk. Geconfronteerd met de keuze tussen twee aandelen:

  • Aandeel XYZ, welke vorig jaar een hoogste koers van $50 neerzette maar nu teruggevallen is naar $10
  • Aandeel ABC, een klein bedrijf waarvan de aandelen recentelijk van $5 naar $10 zijn gestegen

Prefereren veel beginnende beleggers aandelen XYZ, dat lijkt immers een koopje, en veel beleggers verwachten dat het vroeger of later terug zal stijgen naar $50. Maar dit is veel te simpel en vragen om moeilijkheden. Het eerste wat u zich af dient te vragen is waarom dit aandeel zo ver is gevallen.

Vaak is een aandeel gevallen vanwege dwingende redenen, zeker zo’n van van $50 naar $10 kan nauwelijks zijn gebeurt zonder behoorlijk slecht nieuws over de bedrijfsontwikkelingen. Nog belangrijker is dat er geen enkele garantie dat die ongunstige bedrijfsontwikkelingen tot stilstand komen of zelfs keren. Zie onder bijvoorbeeld de koersgrafiek van het aandeel Nortel Networks:

beleggen in aandelen Nortel Networks

De omcirkelde posities lijken goede investeringsmomenten als u van een koopje hield, maar had u oog gehad voor de bedrijfsontwikkelingen dan was u met een grote boog om de aandelen heen gelopen (tenzij om te shorten). Houdt u dus vooral de bedrijfsontwikkelingen in de gaten, het feit dat een aandeel veel goedkoper is dan enige tijd geleden gaat vaak gepaard met een goede reden.

Niet beleggen in gestegen aandelen, want die kunnen alleen zakken

Een tegenovergestelde mythe is die van aandelen die sterk zijn gestegen. Die zouden duur geworden zijn, en een koersdaling kan niet uitblijven. Dat kan, maar ook hier zijn de bedrijfsontwikkelingen (en, nog belangrijker, vooruitzichten) weer doorslaggevend. Als u dacht dat de aandelen Berkshire Hathaway duur waren geworden toen ze een tijd geleden in een jaar tijd van $6000 naar $10000 stegen, dan had u de rit in de zes jaar daarna naar $70000 gemist.

Of neem Walmart van 1996 tot 2000:

beleggen in aandelen Wal-mart Stores

Er zijn weer verschillende momenten waarop het lijkt dat winstneming na een sterke rally een goed idee was, maar eigenlijk was dit alleen in het eerste geval zo, aan het einde van 1996. Natuurlijk vinden er van tijd tot tijd correcties plaats, aandelen gaan zelden in een perfecte rechte lijn naar boven, maar een correctie hoeft de stijgende trend allerminst te doorbreken.

Beleggen in aandelen; een beetje kennis is beter dan niets

We weten niet hoe hardnekkig deze mythe is maar voor de beurs geldt eigenlijk precies het omgekeerde, een beetje kennis kan u flink op het verkeerde been zetten. Een ijzeren regel is dat u alleen dient te beleggen in zaken die u kunt doorgronden. Wees ook niet bevreesd de hulp van een expert of adviseur in te roepen. De kosten daarvan zijn doorgaans aanzienlijk geringer dan de kosten van beleggen in zaken die u niet begrijpt.

Comments are closed.