Het gezegde gaat dat als het niet aan bomen of planten groeit dan moet het uit de grond komen, en daar is weinig speld tussen te krijgen. Vrijwel alles om ons heen komt uit de grond: metalen, aardgas, olie. Wat komt er eigenlijk niet uit de grond? Kortom: Mijnbouw is big business.
Het is ook een business welke de nodige sentimenten opwekt. Aan de ene kant zijn er aanhangers die waarschuwen voor aanstaande uitputting van de grondstoffen. Dit begon met het fameuze rapport voor de Club van Rome in het begin van de jaren zeventig van de vorige eeuw, waarin een bleke toekomst van enorme schaarste aan grondstoffen werd geschetst.
Vooralsnog zijn dergelijke voorspellingen nog niet uitgekomen. Voor een deel is dit te wijten aan de prijsstijgingen van de grondstoffen welke nieuwe winningstechnologieën mogelijk hebben gemaakt. Zo is er in de aardgas sector sprake van een revolutie in schaliegas, waar nieuwe technieken zoals ‘horizontaal boren’ en ‘fracking’ het winnen van een enorme hoeveelheid aan nieuw gas mogelijk hebben gemaakt.
Twee soorten mijnbouwaandelen
Eigenlijk zijn er twee soorten mijnbouwaandelen, de grote, gevestigde bedrijven zoals BHP Billiton en Rio Tinto, en de kleine. Dit zijn kleine exploratiebedrijven welke regelmatig moeite hebben hun exploratieprogramma te financieren. Hierdoor lopen ze het gevaar hun licenties te verliezen voor de exploratiegebieden onder hun beheer.
De grote bedrijven zijn doorgaans cash-flow machines, terwijl de kleintjes doorgaans een permanent gebrek aan kapitaal hebben. Ze zijn vrijwel precies het tegenovergestelde van de grote bedrijven in menig opzicht.
Het kan drie kanten op met de kleintjes:
Ze falen. Dit gebeurt vrij frequent omdat de kleine bedrijven slechts één opportunity hebben om succes met het exploratieprogramma te krijgen voordat het kapitaal op is en niemand er nog veel geld in wil steken. Al moet ook worden gezegd dat velen het nog een hele tijd uithouden met diverse private placements of andere vormen van financiering (niet zelden toxisch, dat wil zeggen, met constructies die sterk nadelig zijn voor bestaande aandeelhouders)
Het andere uiterste is exploratiesucces. In dat geval komt er vaak een grote speler bij kijken, omdat de kleine speler zelden of nooit over voldoende middelen beschikt om een succesvolle ontdekking naar de markt te brengen. Voor beleggers in de kleine speler is er vaak wel sprake van een leuke premie
Echter, in sommige gevallen kan de kleine speler min of meer onafhankelijk de vondst ontwikkelen, al verschilt dit wel van sector tot sector. Het is voor kleine spelers makkelijker een goudmijn te exploiteren dan het is om een off-shore olieveld te laten produceren. Mocht dit lukken, dan is er voor beleggers letterlijk een goudmijn aangeboord. (In dit blog wordt in gegaan hoe u kunt beleggen in goudmijnaandelen)
Wat de grote en kleine spelers verenigd is dat zij al hun activa uiteindelijk verbruiken. Er bestaat vaak wel de nodige onzekerheid over wanneer dat punt wordt bereikt en er kunnen in de tussentijd ook nieuwe vondsten worden gedaan. Qua waardering maakt dit de zaak wel redelijk overzichtelijk, omdat de bedrijven doorgaans worden gewaardeerd op de hoeveelheid (en, waar van toepassing, de kwaliteit) reserves, verdisconteerd met de geschatte kosten om deze te exploiteren.
Het helpt natuurlijk wel als de bedrijven al cash flow generen welke het exploitatie programma (deels) kan financieren. De omvang van de reserves worden onderzocht middels feasibility studies, normaal gesproken door onafhankelijke partijen die hierin gespecialiseerd zijn. De aandelen van de kleine exploratiebedrijfjes moeten het vooral hebben van deze feasibility rapporten.
U kunt daarom verwachten dat de koersbewegingen van die bedrijfjes het meest volatiel zijn in de periode vlak voor en vlak na dat de resultaten van een dergelijke studie bekend worden gemaakt. Koersen kunnen de lucht in vliegen of crashen na een dergelijk rapport.
Wat de koers van de aandelen natuurlijk ook enorm kan beïnvloeden is als de grondstof zelf in waarde verandert. Zo hebben we vanaf het begin van het vorig decennium een enorme rally in goud en zilver gezien, waardoor de aandelen van goud en zilvermijn bedrijven natuurlijk eveneens flink zijn gestegen.
Voor de beginnende belegger zijn de kleine bedrijfjes weliswaar heel interessant, maar bedenk wel, er is erg veel kennis voor nodig om de mogelijkheden op juiste waarde in te schatten. Zelfs de specialisten zijn het lang niet altijd eens als er nog betrekkelijk weinig data beschikbaar is. Verder komt het ook nog wel eens voor dat het bedrijf, of een derde partij, de situatie rooskleuriger voorstelt voor promotiedoeleinden.
Wij zouden u dan ook willen aanraden dat, indien u het in deze hoek wilt zoeken, er niet meer dan een fractie van uw portefeuille aan te wijden. Daarnaast zal u zich moeten inlezen met informatie uit officiële documenten (SEC en dergelijke). De risico’s zijn groot en de overlevingsstatistieken van deze bedrijfjes zijn betrekkelijk deprimerend.
De grote bedrijven zijn aanzienlijk minder risicovol en betalen vaak ook een leuk dividend, hier hebben wij uiteraard weinig op tegen. Wel is het zo dat zelfs bij een mooie vondst de koers weinig reageert omdat het bedrijf al de nodige vondsten in portefeuille heeft. Ook hier gaan de risico’s hand in hand met de verwachte opbrengsten.
Geschreven door BeursProf Beleggenstips. BeursProf is een initiatief van een groep enthousiaste academici met passie voor de beurs en beleggen.
